Separatçı rejimin qanunsuz polisi baş verənlərə göz yumaraq heç bir müdaxilə etməyib və əksinə, döyülən yerli erməniləri həbs ediblər. Hadisə nəticəsində ümumilikdə 15 nəfər saxlanılıb.

Ötən gün isə Azərbaycanın işğal altında olan Xankəndi şəhərində “güc strukturları” rəhbərlərinin istefası tələbilə etiraz aksiyaları keçirilib. Xankəndi avtovağzalının yanında yığışan etirazçılar illərdir problemlərin həll edilmədiyindən şikayətləniblər. Etirazçılar ilk növbədə separatçı rejimin polis rəisi Kamo Ağacanyanın, "milli təhlükəsizlik xidməti" rəisinin müavini Qaqik Sarkisyanın və ötən gün dava iştirakçısı olan MTX-nın bölmə komandiri Aşot Qriqoryanın istefasını, hadisədə iştirak edən əməkdaşların isə cəzalandırılmasını tələb ediblər. Nümayişçilər bildiriblər ki, tələbləri yerinə yetirilmədiyi halda, separatçı rejim rəhbərinin iqamətgahı qarşısına toplaşacaqlar.

Ekspertlər hesab edirlər ki, Xankəndindəki etirazlar qabaqcadan planlaşdırılmış siyasi sifarişdir. Kənardan məişət problemi kimi görünsə də, etirazların əsas məqsədo Sarkisyanın yaxın adamı olan separatçı Bako Saakyanı devirməkdir. Bu mümkün olacaqmı?

“Atlas” Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri, politoloq Elxan Şahinoğlu AzVision.az-a bildirib ki, İrəvandan sonra Xankəndidə etiraz aksiyalarının başlaması gözlənilən hadisə idi. Onun sözlərinə görə, Qarabağda yaranmış vəziyyətdən baş nazir Nikol Paşinyan öz məqsədləri üçün istifadə edə bilər.

“İnanmıram ki, bunu Ermənistanın yeni baş naziri Nikol Paşinyan və ya adamları təşkil edib. Çünki ermənilər bilir ki, Qarabağda qarışıqlıq yaransa, bu onlara cəbhə bölgəsində müəyən təhlükələr yarada bilər. Amma baş verənlərdən Paşinyan öz məqsədləri üçün istifadə etməyi düşünür. Əgər Ermənistanda hakimiyyət dəyişilibsə, Paşinyan bunun Qarabağda da təkrarlanmasını istəyir. Çünki separatçı rejimin rəhbəri Bako Saakyan keçmiş prezident və baş nazir Serj Sərkisyanın adamıdır. Ermənistanda bütün hakimiyyət dəyişikliklərində Qarbağda baş verənlərin mühüm rolu olub. Levon Ter-Petrosyan prezident olanda da, onun əsas opponentləri məhz Qarabağdakı separatçılar idi və onu devirənlər də Qarabağdan gələnlər oldu”.
Politoloq düşünür ki, Paşinyan bu hadisədən dərs çıxarıb və Bako Saakyanı devirməyin yollarını axtarır: “Amma bunun üçün Paşinyan ilk olaraq oradakı öz adamını müəyənləşdirməlidir. Əgər bu aksiyalar dayanmasa, Paşinyanın əli güclənəcək Bako Saakyanı fakt qarşısında qoyacaq ki, insanlar ondan narazıdır və hakimiyyəti təhvil verməldiir. Əminəm ki, bunu etməyə çalışacaq. Bu baxımdan Paşinyan Qarabağdakı hadisələrin birbaşa təşkilatçısı olmasa da, baş verən hadisələrdən öz məqsədləri üçün istifadə edə bilər”.

Politoloqun fikrincə, ola bilsin ki, Bako Saakyan Sarkisyanın zəifləməsini anlayaraq Paşinyanla ümumi dil tapmağa çalışsın. Amma, Sarkisyan hələ tam tərki-silah olunmayıb və partiyası parlamentdə çoxluğa malikdir. Yəni hər an Paşinyanın işini poza bilərlər.

“Bu məqsədlə Paşinyan çalışır ki, ilin sonuna qədər növbədənkənar parlament seçkiləri keçirsin. Bu baxımdan inandırıcı deyil ki, Paşinyan tam olaraq Saakyana inansın. Çünki o, hər an Sarkisyanla ittifaqa girərək Paşinyana problem yarada bilər. Hazırda Paşinyanın iki mühüm hədəfi var. Birinci Serj Sarkisyanın mövqelərini Ermənistanda zəiflətmək. İkinci, Qarabağdakı durumdur. Çünki oradakı öz adamı deyil və situasiya hər onun əleyhinə dəyişə bilər. Təsadüfi deyil ki, ötən gün keçmiş prezident Levon Ter Petrosyan Dağlıq Qarabağda sakitliyə riayət etməklə bağlı çağırış etdi. Bildirdi ki, əks halda Azərbaycan öz məqsədləri üçün istifadə edə bilər. Anlayır ki, bu situasiya Ermənistan və separatçılar üçün çox təhlükəli istiqamətə yönələ bilər. Hesab edirəm ki, o, bu fikrində tam haqlıdır. Çünki biz vəziyyəti müşahidə edirik və proseslərə hər an müdaxilə etmək imkanlarımız var”, - deyə E.Şahinoğlu vurğulayıb.

E.Şahinoğlu qeyd edib ki, Qarabağda baş verənlər cəbhə bölgəsinə də təsir edir: “Ermənistanda olan xaos və anarxiyanın Qarabağa sıçraması, separatçılarda və İrəvanda qorxu yaradır. Bu baxımdan ki, Azərbaycan baş verənləri öz xeyrinə istifadə edə bilər. 1990-cı illərdə eyni xaos və anarxiya Azərbaycanda mövcud idi. Ermənilər bundan istifadə edərək daha çox torpaq işğal etdilər. İndi eyni situasiya özlərində yaranıb. Azərbaycan vəziyyəti müşahidə edir. Eyni zamanda hərbi gücünü artırır. Bütün bunlar Ermənistana mesajdır. Ona görə qorxurlar ki, Azərbaycan ordusu hər an hücum əməliyyatı həyata keçirə bilər.
Nikol Paşinyanın proqramı 7 iyunda parlamentin müzakirəsinə çıxarılacaq. Bu proqram Serj Sarkisyanın proqramından heç nə ilə fərqlənmir. Proqrama Rusiya ilə strateji tərəfdaşlıq, Qarabağın statusu, danışıqlarda separatçıların iştirakı və.s daxildir. Bu, o deməkdir ki, Ermənistan hakimiyyətinin Qarabağ siyasətində heç bir dəyişiklik baş verməyəcək. Düşünürəm ki, buna uyğun olaraq qərarımızı verməliyik”.

Politoloq əlavə edib ki, Paşinyanın qarşısında böyük bir problem yaranıb. O, əsgər tapa bilmir ki, Qarabağ göndərsin. Öz oğlunu Qarabağa göndərməyi də piara çevirdi: “Təlimat verdi ki, Ermənistandan qaçan gəncləri geri qaytarın. Nazirlərdən biri cavab verdi ki, heç kim geri qayıtmır. Çünki həbs olunacağından ehtiyat edir. Bu da böyük problemdir ki, işğal olunan torpaqları necə qoruyacaq. Yaxud Azərbaycanla silah yarışını necə aparacaq. Azərbaycan modern silahların alınmasına böyük pullar xərcləyir. Ermənistan bunu edə bilmir. Rusiya Sarkisyana verdiyi kreditləri Paşinyana inanaraq verəcəkmi? Hansı tərəfdən baxsan Paşinyanın problemləri “N” qədərdir. Bunların həll ediləcəyi çox çətindir. Rusiyada Paşinyanın siyasətindən narazılıqlar var. Çünki o, Avropa ilə vizasız gediş-gəlişə çalışır, ABŞ-dan kredit istəyib. Bütün bunlar Rusiyada diqqətlə izlənilir. Amma bu, o demək deyil ki, Rusiya Ermənistandan əl çəkir, Dağlıq Qarabağ münaqişəsini Azərbaycanın xeyrinə həll etməyə hazırdır. Yox. Rusiyada Paşinyana qarşı şübhələri artması onun problemlərinin artacağına işarədir”.

Elvin Abdulqədirov
AzVision.az