Hazırda işğaldan azad edilmiş ərazilərin bərpası, gələcək inkişafının təmin olunması, zəruri infrastrukturun yaradılması və əhalinin doğma torpaqlarına qayıdışı istiqamətində genişmiqyaslı tədbirlər həyata keçirilir.
Qeyd edilən ərazilərin zəngin iqtisadi potensialından, təbii sərvətlərindən və geniş turizm imkanlarından səmərəli istifadə etməklə onların bərabər inkişafının təmin edilməsi üçün nəzərdə tutulan bütün işlərin vahid proqram əsasında aparılmasının məqsədəmüvafiqliyi əraziləri işğaldan azad edilmiş rayonların iqtisadi rayonlar üzrə bölgüsünə yenidən baxılmasını şərtləndirir. Bu zərurətə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 7 iyul 2021-ci il tarixdə imzaladığı “Azərbaycan Respublikasında iqtisadi rayonların yeni bölgüsü haqqında" Fərmanda istinad edilmişdir.
Fərmana əsasən, Qarabağ iqtisadi rayonu (Xankəndi şəhəri, Ağcabədi, Ağdam, Bərdə, Füzuli, Xocalı, Xocavənd, Şuşa və Tərtər rayonları) və Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonu (Cəbrayıl, Kəlbəcər, Qubadlı, Laçın və Zəngilan rayonları) yaradılaraq, ümumilikdə, iqtisadi rayonların sayı 10-dan 14-ə çatdırılıb. Çünki Azərbaycan iqtisadiyyatı üç dəfədən çox böyüyüb, iqtisadiyyatın regional və sektoral strukturu dəyişib, habelə Qarabağın iqtisadi dövriyyəyə qayıtması və regional kommunikasiyaların, o cümlədən, Zəngəzur dəhlizinin açılması perspektivi yeni reallıqlar yaradıb...
Aydın məsələdir ki, iqtisadi rayonlar üzrə planlaşdırma işinin səmərəliliyinin artırılmasını, iqtisadi idarəetmədə çevikliyin təmin olunmasını nəzərdə tutan Fərmanın icrasının vəd etdiyi iqtisadi və sosial perspektivlər barədə iqtisadçı ekspertlər şərh verib cəmiyyəti məlumatlandıracaqlar. Amma hal-hazırda sənədin siyasi əhəmiyətini də görməmək mümkün deyildir. Qarabağa vahid yanaşılaraq, dağlıq və aran Qarabağının bir götürüldüyü bu Fərmanla Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonunun yaradılması həm tarixi ədalətin bərpası deməkdir, eyni zamanda həm iqtisadi, həm siyasi, həm psixoloji baxımdan uğurlu addımdır. Şərqi Zəngəzur varsa, demək, Qərbi Zəngəzur da var.
Bu, gələcəkdə məsələnin gündəmə gətirilməsində mühüm rol oynayacaq. Zəngəzur məsələsini biz gündəmə gətirməklə onu Ermənistanın ölkəmizə qarşı hər hansı ərazi iddiasına qarşı qoya biləcəyik. Beləliklə, Zəngəzur dəhlizinin ardınca gündəmə və dövlətin hədəfinə Şərqi Zəngəzur iqtisadi zonası adı ilə bütövlükdə Zəngəzur iddiası çıxarılıb, üstəgəl, Xankəndi şəhəri yeni yaradılan ‘’Qarabağ iqtisadi rayonu’’nun tərkibinə daxil edilib.
Təsadüfi deyildir ki, separatçı ermənilər, hətta Ermənistandakı bütün təsisatlar Prezident İlham Əliyevin verdiyi tarixi fərmandan çox narahat olublar. Görünən odur ki, fərman bütün müsbət, iqtisadi tərəfləri ilə yanaşı, düşmən toplumu təkrar demoralizə etməkdə, revanşist ruhunu əzməkdədir.
Prezident İlham Əliyevin sistemli bir ardıcıllıqla davam etdirdiyi bütün post-müharibə gedişləri, işğaldan azad edilən torpaqlarla və bərpa prosesi ilə əlaqədar, o cümlədən, 44 günlük Vətən müharibəsinin ortaya çıxartdığı yeni gerçəkliklərdən ölkəsi naminə faydalanmaq üçün verdiyi bütün fərman və sərəncamlar konseptual yük, strateji mahiyyət daşıyır və Azərbaycanın gələcəyinə yol açmaq, onu daha təminatlı etmək və böyütmək üçün nəzərdə tutulub.
Zaur Vəliyev
UNEC-in nəzdində Sosial- İqtisadi Kollecin tərbiyə işləri üzrə direktor müavini
