Saturnun peyki Enseladda mikroorqanizmlərin həyatı üçün əlverişli şərait ola bilər.
Bu qənaətə Çin Elm və Texnologiya Universitetinin bir qrup alimi gəlib.
“Enselad peykindəki okean suyunun yüksək qələvi olduğu və tərkibində oksigen olmadığı aşkar edilib. Tərkibinə görə bu, bir az Yer üzündə insanların içdiyi qazlı suya bənzəyir”, - deyə elmi qrupun rəhbəri Hao Jihua bildirib.
Alimin fikrincə, Enseladdakı okeanın 100 min ildən çox yaşı var. Bu səbəbdən də onun mayesində çoxlu fosfor ola bilər.
Qeyd edək ki, əvvəllər müxtəlif elm adamları Enseladda həyat üçün zəruri olan beş əsas elementin olduğunu aşkar ediblər: Hidrogen, karbon, oksigen, azot və kükürd. Fosfor çatışmazlığı alimləri peykdə mikroorqanizmlərin yaşaması üçün şəraitin olması ilə bağlı fərziyyə irəli sürməyə mane olub.
“ II Qarabağ müharibəsinin ən əhəmiyyətli günlərindən biri də 4 oktyabr tarixidir. 2020-ci ilin məhz bu günü, oktyabr ayının 4-də Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı cənab İlham Əliyev xalqa müraciətində Cəbrayıl şəhərinin işğalçılardan azad edildiyini bəyan etdi. Dünyanın hərb tarixində ilk dəfə olaraq müharibənin elə birinci həftəsində şəhər və rayon mərkəzi azad edildi.” Bunu mətbuata verdiyi açıqlamasında Milli Məclisin deputatı Kamaləddin Qafarov deyib.
Deputat Cəbrayılın işğalı dövründə bu rayonda ermənilərin törətdikləri vəhşiliklərdən danışaraq deyib: “Ermənistan ordusu 30 il ərzində işğal altında saxladığı Azərbaycan ərazilərində indiyədək misli görünməmiş vəhşiliklər, vandalizm əməlləri törətmişlər. Cəbrayıl rayonu 1993-cü il avqustun 23-də Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal edildikdən sonra böyük dağıntılara məruz qalıb. İşğal zamanı 52000 nəfər əhalisi olan Cəbrayıl rayonu 1 şəhər, 4 qəsəbə və 97 kənddən ibarət idi. İşğala qədər rayonda mövcud olmuş 72 ümumtəhsil məktəbi, 8 xəstəxana, 132 tarixi abidə, 150 mədəniyyət ocağı vəhşicəsinə dağıdılıb. Erməni vandalları işğal etdikləri bütün digər ərazilərdə olduğu kimi, Cəbrayıl şəhərini, eləcə də rayonun kəndlərini dağıtmış, mədəni, tarixi, dini abidələrimizi, qəbiristanlıqları viran qoymuş, ekoloji terror törətmiş və bir çox misli görünməmiş talançılıq və vandalizm aktları həyata keçirmişlər. Yerli sakinlər isə dədə-baba yurdlarından didərgin salınaraq ölkənin 58 rayonunda çadır düşərgələrində, yük vaqonlarında və yataqxanalarda məskunlaşmış, məcburi köçkün statusunda yaşamağa məcbur olmuşlar. İşğal nəticəsində rayona ümumilikdə 13,928 milyard ABŞ dolları məbləğində ziyan dəymişdir.”
K.Qafarov Cəbrayıl şəhərinin azad olunmasının Vətən müharibəsinin sonrakı gedişinə təsiri baxımından böyük əhəmiyyət kəsb etdiyini xüsusi vurğulayıb. Deputat bildirib ki, Cəbrayıl əməliyyatı ordumuzun 44 günlük Zəfər yürüşündə atdığı ilk addım olub: “Cəbrayılın işğaldan azad edilməsi müharibənin sonrakı gedişinə təsir baxımından çox önəmli hadisə idi. Bu tarixi qələbədən düz bir il sonra, 2021-ci il oktyabrın 4-də Cəbrayıl ictimaiyyətinin nümayəndələri ilə görüşündə etdiyi çıxışında Ölkə Prezidenti cənab İlham Əliyev xüsusi olaraq vurğuladı ki, bu gün bizim tariximizdə əbədi qalacaq. Artlq müharibənin ilk günündə Cəbrayılın iki kəndi – Böyük Mərcanlı və Nüzgar kəndləri erməni işğalçılarından təmizlənmişdi. Oktyabrın 3-də isə Suqovuşan qəsəbəsi və Talış kəndi, eyni zamanda, Cəbrayıl rayonunun daha bir neçə kəndi işğalçılardan azad edildi. Təbii ki, bu qələbələr şanlı ordumuza əlavə güc verdi. Nəhayət, oktyabrın 4-də Ali Baş Komandan Cəbrayıl şəhərinin və rayonun daha doqquz kəndinin - Karxulu, Şükürbəyli, Yuxarı Maralyan, Çərəkən, Daşkəsən, Horovlu, Decal, Mahmudlu və Cəfərabadın işğaldan azad edildiyini bəyan etdi. Bununla Cəbrayılın işğalına son qoyuldu və bundan sonra o vaxt işğal altında olan Zəngilan, Qubadlı və Laçın rayonları istiqqamətində Azərbaycan Ordusunun uğurlu hücumları mümkün oldu.”
Millət vəkili qeyd edib ki, Cəbrayılın azad edilməsi uğrunda gedən döyüşlərdə Azərbaycan Ordusu ilk qələbələrini hələ 2016-cı ildə qazanıb: “Əslində Cəbrayıl uğrunda döyüşlər, faktiki olaraq, Vətən müharibəsindən dörd il əvvəl başlamışdı. 2016-cı il Aprel döyüşləri zamanı Azərbaycan Ordusunun uğurlu əks-hücumu nəticəsində Lələtəpə yüksəkliyi düşməndən təmizlənmiş və Azərbaycan Ordusu Cocuq Mərcanlı kəndini tam nəzarəti altına almışdı. Dövlət başçımızın dediyi kimi, strateji yüksəkliklər işğalçılardan azad olunandan sonra artıq Cocuq Mərcanlıya həyatın qayıtması mümkün olmuşdur və bu, bizim önəmli qələbəmiz idi. Məhz bu qələbə nəticəsində Azərbaycan o vaxt təqribən 9-10 min hektar əraziyə nəzarəti ələ keçirmişdi. Nəhayət, ən önəmli məqamlardan biri də budur ki, Azərbaycan xalqının işğaldan azad edilmiş torpaqlarına Böyük Qayıdışı da məhz Cocuq Mərcanlıya qayıdışla başlayıb. Buna görə də 2016-cı ilin Aprel döyüşlərindəki qələbə haqlı olaraq Ordumuzun şanlı tarixi qələbəsi kimi qeyd olunur”.
2022-ci ilin avqust ayında ərzaq məhsulları, içkilər və tütün məmulatları üzrə istehlak qiymətləri indeksi əvvəlki aya nisbətən 101,2 faiz, əvvəlki ilin avqust ayına nisbətən 120,8 faiz təşkil edib.
Təhsil ilinin başlamasına bir neçə gün qalır. Tədris prosesi başladıqdan sonra paytaxt yollarındakı vəziyyət necə olacaq? Ekspertlər yollarda böyük tıxacların olacağını proqnozlaşdırırlar.
Bu günlərdə sosial şəbəkələrdə yayımlanan bir video-süjet diqqətimizi cəlb etdi. Görüntülərdə əks olunan binanın girişində üzərində “Azərişıq” ASC-nin “Mərkəzi Aran” Regional Enerji Təchizatı və Satışı İdarəsi Goranboy Elektrik Şəbəkəsi sözləri yazılmış lövhə bərkidilmişdi. Çəkiliş aparan vətəndaş qurumun işindən şikayət edir, baş vermiş hansısa qəza səbəbindən evində müəyyən elektrik-məişət cihazlarının sıradan çıxdığını və bu səbəbdən külli-miqdarda maddi ziyan çəkdiyini iddia edirdi. Bizə qəribə gələn bu oldu ki, şikayətçi vətəndaş nə özünü təqdim etmir, nə yaşadığı ünvanı açıqlamır, nə də öz görüntüsünü qeydə almır. İstənilən halda, süjet bizi maraqlandırdı və biz də məsələyə aydınlıq gətirmək üçün adı görüntülərdəki lövhədə yazılmış quruma, yəni Goranboy Elektrik Şəbəkəsinə müraciət etdik.
İlk növbədə idarədən təsdiq etdilər ki, videoda görüntüsü təqdim olunan bina həqiqətən də Goranboy Elektrik Şəbəkəsinin binasıdır. Süjetdə yer alan şikayətə gəlincə isə idarədən bizə aşağıdakı açıqlamaları təqdim etdilər.
Məlum oldu ki, görüntüləri qeydə alan və Elektrik Şəbəkəsinin fəaliyyətindən şikayət edən vətəndaş Goranboy şəhər sakini Ayaz Sadıqovdur. Vətəndaşın iddiasına görə, birinci dəfə bu ilin may ayında, ikinci dəfə isə sentyabr ayının 5-də Goranboy Elektrik Şəbəkəsinin xidmət göstərdiyi transformatordan gələn elektrik xətlərində nasazlıq səbəbindən iki dəfə qəza baş vermişdir ki, bunun da nəticəsində A.Sadıqovun evində iki soyuducu “yanaraq” sıradan çıxmışdır. Yəni şikayətçi deyir ki, birinci dəfə qəza baş verəndən sonra o, sıradan çıxmış soyuducunu yenisi ilə əvəz edib və bir neçə aydan sonra həmin hal yenidən təkrarlanıb.
Sorğumuza cavab olaraq Goranboy Elektrik Şəbəkəsində bildirdilər ki, A.Sadıqovun şikayətində qeyd olunan tarixlərdə, ilk dəfə may ayında həqiqətən də rayonda kəskin hava şəraiti səbəbilə Goranboy şəhər 2 saylı orta məktəbin ərazisində yerləşən 180kVa-lıq transformatordan gedən elektrik xətlərindən birində qısa qapanma baş vermişdir. Lakin transformatda quraşdırılmış və bu kimi hallar üçün nəzərdə tutulan qoruyucular dərhal ayrılaraq cərəyanı kəsmişlər. Bundan sonra A.Sadıqovun şikayəti nəzərə alınaraq onun və daha 15-ə yaxın ailənin yaşadığı küçədə elektrik xətləri dəyişdirilərək xüsusi izolyasiyalı kabellərlə yenidən çəkilib. İkinci hadisə bir neçə gün əvvəl, sentyabrın 5-də baş verib. Lakin bu dəfə xətlərdə qısa qapanma qeydə alınmayıb. Sadəcə axşam saatlarında yüklənmə kəskin artdığından transformatorun qoruyucuları ayrılıb və Şəbəkənin əməkdaşlarının müdaxiləsindən sonra çox qısa vaxt ərzində evlərə elektrik enerjisinin veriliçi bərpa olunub. Lakin Ayaz Sadıqov bu dəfə də evində elektrik avadanlıqlarının sıradan çıxdığı iddiası ilə şikayət edib. Bundan sonra Goranboy Elektrik Şəbəkəsinin əməkdaşları A.Sadıqovun yaşadığı küçədə elektrik xətlərinə növbəti dəfə baxış keçirərək detallı araşdırma aparıblar. Müəyyən olunub ki, küçədən keçən xətlərdə qısa qapanma, və yaxud da məişət elektrik avadanlıqlarının sıradan çıxmasına səbəb ola biləcək güclü enerji sıçrayışlarını yaradan hər hansı başqa qəza vəziyyəti baş verməyib. Həmçinin evləri A.Sadıqovun evi ilə eyni elektrik xəttinə qoşulan digər 15 nəfərə yaxın qonşular arasında aparılan sorğunun nəticələrinə görə də heç bir evdə analoji hal, yəni elektrik avadanlıqlarının sıradan çıxma halı qeydə alınmayıb. Şəbəkədən təqdim olunan məlumatda bir maraqlı məqam da budur ki, Ayaz Sadıqov ardıcıl iki soyuducusunun xarab olduğunu iddia etsə də, onlardan heç birini araşdırma aparan əməkdaşlara təqdim etməyib. Əməkdaşların isə aydındır ki, vətəndaşın icazəsi və ya dəvəti olmadan onun evinə girməyə hüquqları yoxdur.
İndi bu məsələ artıq neçə müddətdir ki, ictimailəşib. Ayaz Sadıqovun əsl məqsədi Goranboy sakinlərinin əksəriyytəi üçün hələ də müəmma olaraq qalır. Amma bu vəziyyət Goranboy Elektrik Şəbəkəsinin, eləcə də Ayaz Sadıqovun ardıcıl şikayətlərlə müraciət etdiyi digər dövlət qurumlarının əməkdaşları üçün böyük narahatlıq yaradır. Bizə də maraqlıdır, görəsən bu vətəndaş getdiyi qurumların onsuz da gərgin olan iş rejimlərini öz əsassız müraciətləri ilə pozmaqla hansı məqsədləri güdür?
