İlk növbədə Tehranda belə bir möhtəşəm mədəniyyət bayramında olmağımdan çox məmnunam. Hər birinizi ürəkdən salamlayır və Azərbaycandan bir qucaq salamı sizlərə çatdırıram.
Mən sonuncu dəfə Tehran şəhərində 1991-ci ildə rəsmi nümayəndə heyətinin tərkibində olmuşdum. Onda Azərbaycan parlamentində xüsusi müxbir kimi çalışırdım, Qarabağda Ermənistanla gedən müharibədən canlı reportajlar yazdığım üçün məni mükafatlandırmışdılar və İrana həmin nümayəndə heyətinin tərkibində olmağıma qərar vermişdilər. Mən hörmətlə xatırlayıram ki, onda İmam Xomeyninin məzarını və Məşhəd şəhərində İmam Rzanın məqbərəsini ziyarət etmişdim. İndi üstündən 26 il keçəndən sonra yenidən bu gözəl şəhərdəyəm. Məni bu tədbirə dəvət etdiyi üçün İran Aşıqlar Birliyinin sədri möhtərəm Aşıq Səlcuq Şahbaziyə dərin minnətdarlığımı yetirirəm. İcazənizlə özümü təqdim edim: Azərbaycanda rəsmi və müstəqil mətbuatda çalışmışam, 25 ildir “Təzadlar” qəzetinin baş redaktoru və eyni adlı saytın rəhbəriyəm. 5 kitabın müəllifiyəm. İmzam Asif Mərzilidir. Mərzili mənim doğulduğum kəndin adıdır, 1993-cü ildə Ermənistan qoşunları tərəfindən işğal edilən 12 rayonumuzdan biri olan Ağdam rayonunun kəndidir, bu kənd də hələ də işğal altındadır. Diqqətinizə bir daha yetirim ki, İran və Azərnbaycan iki müsəlman qonşu ölkədir. Yəqin sizlərdə də belə bir misal var ki, “Yaxın qonşu uzaq qohumdan yaxşıdır!”. İran dövləti bizə yaxın qonşu olmaqdan əlavə, həm də yaxın qohumdur, dost ölkədir. Bu olduqca vacib amildir. Son illər dünyada baş verən müharibələri görürsünüz. Hamısı da müsəlman ölkələrində baş verir. Müsəlman ölkələrinin birliyinin zəif olması bu müharibələrin səbəbkarıdır. Allaha şükürlər olsun ki, İran bu müharibə və münaqişələrdən uzaqdır, lakin Azərbaycan 28 ildir Qarabağda Ermənistanın başladığı torpaq iddialarının sayəsində müharibə vəziyyətindədir, 20 faiz torpağımız işğal altındadır, 1 milyondan çox insan didərgin və qaçqındır. İran dövləti, İranın rəhbərləri Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü daim dəstəkləmişdir, ölkələrimiz arasında dostluq münasibəti daim inkişaf edir. Təbii ki, bu iki ölkə rəhbərlərinin yürütdüyü dostluq siyasətinin nəticəsindədir. İran Prezidenti, Zati-Aliləri Həsən Ruhaninin Azərbaycana səfəri, Azərbaycan Prezidenti Zati-Aliləri İlham Əliyevin İrana səfəri bu dostluğun möhkəmlənməsinin ən vacib amilidir. İranla Azərbaycan arasında mədəni, iqtisadi və digər sahələrdə əməkdaşlıq həmişə öndə olmuşdur. Mən bura gəlməmişdən dekabrın 5-6-da Bakıda rabitə sahəsində beynəlxalq sərgi keçirilirdi. İranın rabitə naziri Məhəmməd Cavad Azəri Cəhromi də sərgidə iştirak edirdi. Azərbaycanla İran arasında mədəni əlaqələr daha yüksək inkişaf etmişdir. “Aşıq Qərib” Festivalı bu mədəni tədbirlərin bir nümunəsidir. İndiyədək oxuduğumuz yazılı mənbələrdən də bəllidir ki, “Aşıq Qərib” məhəbbət-dostluq, mübarizlik rəmzidir. Bu mənbələrdən mənim bildiyim odur ki, Aşıq Qərib XVI-XVII əsrlərdə yaşayıb, şeirlərini 8 və 11 hecalı yazmışdır. Şeirlərinin əksəriyyəti sevgilisi Sənəmin yolunda başına gələn macəralardan bəhs edir. Elə Aşıq Qərib dastanından da məlum olur ki, o Təbrizdə bir tacirin oğludur. Atasından sonra bütün var-dövləti əlindın çıxır. Anasını və bacısını tək qoyaraq Tiflisə ticarətə gedir. Ona yuxuda buta verilir və o yuxudakı qızı tapır. Lakin qızın ailəsi Qəribdən? evlənmək üçün küllü miqdarda mal-dövlət istəyirlər. Qərib sevgilisinə çatmaq üçün uzun zaman qürbətdə yaşayır. Aşıq Qəribin yaradıcılığı əsasən dastanlar, xalq rəvayətləri antologiyalarında yer almışdır. “Aşıq Qərib” dastanının 2-dən çox versiyaları vardır. İranda, Türkiyədə, Azərbaycanda, hətta Rusiyada belə. Tanınmış rus yazıçısı Lermontov da “Aşıq Qərib” dastanı əsasında “Qəriblə Şahsənəmin hekayəti” adlı poema yazıb. “Aşıq Qərib” Azərbaycanın opera sənətində də özünə yer tapıb, dastanın motivləri əsasında Zülfüqar Hacıbəyov “Aşıq Qərib”, C.Cabbarlının yazdığı libretto əsasında görkəmli rus bəstəkarı Reynqold Qliyer “Şahsənəm” operasını yazıb. Təbii ki, bu gün təşkil olunan “Aşıq Qərib” Festivalında tanınmış folklorşünaslar, alimlər daha ətraflı bəhs edəcəklər, dastandan parçalar səslənəcəkdir. Bir daha hər birinizi salamlayıram və İran Aşıqlar Birliyinə, onun rəhbəri Aşıq Səlcuq Şahbaziyə böyük minnətdarlığımı yetirirəm. Arzu edirəm, belə bir möhtəşəm festivalı tezliklə Azərbaycanda da birlikdə keçirəsiniz.
